ارکان شرکت های تعاونی را می توان به سه مورد تقسیم نمود :
1. مجمع عمومی
2. هیات مدیره
3. بازرس یا بازرسان
مطابق ماده 30 قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی :
" مجمع عمومی که بر اساس این قانون بالاترین مرجع اتخاذ تصمیم و نظارت در امور شرکت های تعاونی می باشد از اجتماع اعضای تعاونی یا نمایندگان تام الاختیار آن ها به صورت عادی و فوق العاده تشکیل می شود و هر عضو بدون در نظر گرفتن میزان سهم فقط دارای یک رای است . "
- مراحل ثبت تغییرات در شرکت با مسئولیت محدود
- فرآیند ثبت شرکت با موضوع کارگزاری بورس
مجمع عمومی به صورت مجمع عمومی عادی و مجمع عمومی فوق العاده تشکیل می شود.
مجمع عمومی عادی : مجمع عمومی عادی عبارت است از اجتماع اعضای تعاونی یا نمایندگان تام الاختیار آن ها که برای تصمیمات جاری سالانه شرکت در محل معین گرد هم می آیند.
مجمع عمومی فوق العاده : مجمع عمومی فوق العاده عبارت است از اجتماع اعضاء تعاونی یا نمایندگان تام الاختیار برای تصمیمات فوق العاده شرکت از جمله تغییر در مواد اساسنامه یا عزل و نصب و قبول استیفا هیئت مدیره و یا انحلال و ادغام که در محل معین گرد هم آمدند.
تصمیم گیری در مجامع به یکی از طرق ذیل ممکن است انجام گیرد :
- با اکثریت مطلق یا اکثریت تام ؛
- با اکثریت نسبی ؛
- با اکثریت خاص؛
- به اتفاق آرا.
اکثریت مطلق یا اکثریت تام که معمولاَ از آن با عنوان اکثریت – بدون اتصاف به مطلق یا تام – یاد می شود، اکثریت بیش از نصف است و آن تعداد آرایی است که لااقل مساوی نصف به علاوه یک باشد.
اکثریت نسبی، تعداد آرایی است که زیادتر از آرای دیگران باشد و در آن آرایی که بیشترند، مناط اعتبار خواهد بود.
میزان اکثریت خاص، در هر مورد در مقررات مربوط مشخص و پیش بینی می شود و اصولاَ باید بیش از اکثریت مطلق ( مانند سه چهارم ) باشد؛ بنابراین اکثریت خاص نیز فی الواقع اکثریت بیش از نصف است ؛ ولی حداقل آن رقمی بیش از نصف به علاوه یک است.
اتفاق آرا – همان طور که معلوم است – موافق بودن همه آرای حاضر با امر مورد رای گیری است. بدیهی است هر اندازه که تعداد حاضران بیشتر رباشد، احتمال حصول به اتفاق آرا کمتر می شود؛ لذا این طریق تصمیم گیری در مجامعی معمول می گردد که تعداد اعضای آن کم است.
رای گیری به اکثریت مطلق و اکثریت نسبی، ممکن است به تساوی آرا بینجامد؛ در این صورت، مثلاَ اگر رای گیری برای انتخاب یکی از اعضای هیئت مدیره تعاونی باشد و آرای دو نامزد انتخابی مساوی شود، برای نیل به مقصود می توان به یکی از راههای ذیل متوسل شد : یکی به نفع دیگری انصراف دهد، دوباره رای گیری شود، یکی از آن ها به قید قرعه برگزیده شود، آرایی که رای رئیس مجمع در زمره آنهاست ، مناط اعتبار باشد. توسل به طریق اول، از آن جا که احتمال دارد هیچ یک از نامزدها تن به انصراف ندهند ، همواره میسر نیست ؛ طریق دوم نیز لزوماَ همیشه به حل مشکل نمی انجامد ؛ زیرا ممکن است نتیجه رای گیری دوم نیز تساوی آرا باشد ؛ در راه حل چهارم برای رای رئیس جلسه – که یا منتخب حاضران همان جلسه مجمع است و یا بنا به ملاحظاتی چون بالا بودن سن، ریاست جلسه بر عهده وی گذاشته شده است – مزیتی خاص در نظر گرفته می شود ؛ اما وقتی که رای گیری مخفی باشد، از پیش معلوم نیست رای رئیس جلسه به نفع کدام نامزد بوده است و باید به اظهار خود وی دراین باره مراجعه کرد و به آن قانع شد. لذا بهترین طریق، ارجاع موضوع به قاعده قرعه است تا به مشکل فیصله داده شود.