• گزارشات هیأت مدیره :
طبق ماده ۲۳۲ قانون تجارت، هیأت مدیره شرکت باید پس ازانقضای سال مالی صورت دارایی و دیون شرکت را در پایان سال و همچنین ترازنامه و حساب عملکرد و حساب سود و زیان شرکت را به ضمیمه گزارشی درباره فعالیت و وضع عمومی شرکت طی سال مالی مزبور تنظیم کند. اسناد مذکور در این ماده باید اقلاً بیست روز قبل از تاریخ مجمع عمومی عادی سالانه در اختیار بازرسان گذاشته می شود.

توصیه می شود مقالات زیر را بخوانید:

- آنچه که در مورد ثبت شرکت مهندسی مشاور باید بدانید؟

- شرایط ثبت شرکت تولید صنایع چوبی چیست؟

تذکر: طبق ماده ۲۳۵ تعهداتی که شرکت آن را تضمین کرده است باید با قید مبلغ در ذیل ترازنامه آورده شود.
• اصل اثبات رویه :
مطابق ماده ۲۳۳ قانون تجارت، درتنظیم حساب عملکرد و حساب سود و زیان و ترازنامه شرکت باید همان شکل و روش های ارزیابی که درسال مالی قبل ازآن به کاررفته است رعایت شود با وجود این درصورتی که تغییری در شکل و روش های ارزیابی سال قبل ازآن مورد نظر باشد باید اسناد مذکوربه هردو شکل وهردو روش ارزیابی تنظیم گردد تا مجمع عمومی با ملاحظه آن ها و با توجه به گزارش هیأت مدیره و بازرسان نسبت به تغییرات پیشنهادی تصمیم بگیرد.
• لزوم ذخیره استهلاک و اندوخته ها :
طبق ماده ۲۳۴ قانون تجارت، درترازنامه باید استهلاک اموال و اندوخته های لازم در نظر گرفته شود ولو آنکه پس از وضع استهلاک و اندوخته ها سود قابل تقسیم باقی نماند یا کافی نباشد. پایین آمدن ارزش دارایی ثابت خواه در نتیجه استعمال خواه بر اثر تغییرات فنی و خواه به علل دیگر باید در استهلاکات منظور گردد. برای جبران کاهش احتمالی ارزش سایر اقلام دارایی و زیان ها و هزینه های احتمالی باید ذخیره لازم منظور گردد.
• هزینه های تأسیس و قبل از بهره برداری :
مطابق ماده ۲۳۶ قانون تجارت، هزینه های تأسیس شرکت باید قبل از تقسیم هرگونه سود مستهلک شود.هزینه های افزایش سرمایه باید حداکثر تا پنج سال از تاریخی که اینگونه هزینه ها به عمل آمده مستهلک شود. در صورتی که سهام جدیدی که درنتیجه افزایش سرمایه صادر می شود به قیمتی بیش از مبلغ اسمی فروخته شده باشد هزینه های افزایش سرمایه را می توان از محل اضافه ارزش مستهلک نمود.
• سود خالص :
طبق ماده ۲۳۷ قانون تجارت، سود خالص شرکت درهر سال مالی عبارت است از درآمد حاصل درهمان سال مالی منهای کلیه هزینه ها و استهلاکات و ذخیره ها.
(هزینه ها + هزینه استهلاک + ذخیره ها) - آمد = سود خالص
مطابق ماده 238 قانون تجارت از سود خالص شرکت پس از وضع زیان های وارده در سال های قبل باید معادل یک بیستم آن بر طبق ماده ۱۴۰ به عنوان اندوخته قانونی موضوع شود هر تصمیم بر خلاف این ماده باطل است.
• سود قابل تقسیم :
طبق ماده ۲۳۹ قانون تجارت، سود قابل تقسیم عبارت است از سود خالص سال مالی شرکت منهای زیان های سال مالی قبل و اندوخته قانونی مذکور در ماده ۲۳۸ و سایر اندوخته های اختیاری به علاوه سود قابل تقسیم سال های قبل که تقسیم نشده است.
• تقسیم سود پس از تصویب مجمع عمومی :
مطابق ماده ۲۴۰ قانون تجارت، مجمع عمومی پس از تصویب حساب های سال مالی و احراز این که سود قابل تقسیم وجود دارد مبلغی از آن را که باید بین صاحبان سهام تقسیم شود تعیین خواهد نمود. علاوه بر این مجمع عمومی می تواند تصمیم بگیرد که مبالغی از اندوخته هایی که شرکت در اختیار دارد بین صاحبان سهام تقسیم شود دراین صورت در تصمیم مجمع عمومی باید صریحاً قید شود که مبالغ مورد نظر از کدام یک از اندوخته ها باید برداشت و تقسیم گردد. هر سودی که بدون رعایت مقررات این قانون تقسیم شود منافع موهوم تلقی خواهد شد. نحوه پرداخت سود قابل تقسیم توسط مجمع عمومی تعیین می شود و اگر مجمع عمومی در خصوص نحوه پرداخت تصمیمی نگرفته باشد هیأت مدیره نحوه پرداخت را تعیین خواهد نمود ولی در هر حال پرداخت سود به صاحبان سهام باید ظرف مدت هشت ماه پس از تصمیم مجمع عمومی راجع به تقسیم سود انجام پذیرد.
• مبلغ پاداش هیات مدیره :
طبق ماده 241 و134 قانون تجارت، مجمع عمومی عادی صاحبان سهام می تواند با توجه به ساعات حضور اعضاء غیر مؤظف هیأت مدیره در جلسات هیأت مزبور پرداخت مبلغی را به آن ها به طور مقطوع بابت حق حضور آن ها درجلسات تصویب کند مجمع عمومی این مبلغ را با توجه به تعداد ساعات و اوقاتی که هرعضو هیأت مدیره درجلسات هیأت حضورداشته است تعیین خواهد کرد. همچنین در صورتی که در اساسنامه پیش بینی شده باشد مجمع عمومی می تواند تصویب کند که نسبت معینی از سود خالص سالانه شرکت به عنوان پاداش به اعضاء هیأت مدیره تخصیص داده شود اعضاء غیر مؤظف هیأت مدیره حق ندارند به جز آنچه دراین ماده پیش بینی شده است در قبال سمت مدیریت خود به طور مستمر یا غیر مستمر بابت حقوق یا پاداش یا حق الزحمه وجهی از شرکت دریافت کنند. نسبت معینی از سود خالص سال مالی شرکت که ممکن است جهت پاداش هیأت مدیره در نظر گرفته شود به هیچ وجه نباید درشرکت های سهامی عام از۵% سودی که درهمان سال به صاحبان سهام پرداخت می شود و درشرکت های سهامی خاص از ۱۰% سودی که درهمان سال به صاحبان سهام پرداخت می شود تجاوزکند مقررات اساسنامه و هرگونه تصمیمی که مخالف با مفاد این ماده باشد باطل و بلا اثراست.
• گزارشات درشرکت های سهامی عام :
مطابق ماده ۲۴۲ قانون تجارت، درشرکت های سهامی عام هیأت مدیره مکلف است که به حساب های سود و زیان و ترازنامه شرکت گزارش حسابداران رسمی را نیز ضمیمه کند. حسابداران رسمی باید علاوه بر اظهارنظردرباره حساب های شرکت گواهی نمایند که کلیه دفاترو اسناد و صورتحساب های شرکت و توضیحات مورد لزوم در اختیار آن ها قرار داشته و حساب های سود و زیان و ترازنامه تنظیم شده از طرف هیأت مدیره وضع مالی شرکت را به نحوه صحیح و روشن نشان می دهد.
تبصره_ منظور از حسابداران رسمی مذکور دراین ماده حسابداران موضوع فصل هفتم قانون مالیات های مستقیم مصوب اسفند سال ۱۳۴۵می باشد که به موجب قانون شرایط و نحوه انتخاب حسابداران رسمی تغییر کند و یا عنوان دیگری برای آنان در نظر گرفته شود شامل حسابداران مذکور در این ماده نیز خواهد بود.
• گزارش حسابرسی :
طبق ماده ۲۷۲ قانون مالیات های مستقیم، سازمان حسابرسی جمهوری اسلامی ایران و حسابداران رسمی و مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی که عهده دارانجام دادن وظایف حسابرسی و بازرسی قانونی یا حسابرسی اشخاص هستند در صورت درخواست اشخاص مذکور مکلفند گزارش حسابرسی مالیاتی طبق نمونه ای که از طرف سازمان امورمالیاتی تهیه می شود، تنظیم کنند و جهت تسلیم به اداره امور مالیاتی مربوط در اختیار مؤدی قراردهند. گزارش اخیرالذکر باید شامل موارد زیر باشد :
الف- اظهارنظر نسبت به کفایت اسناد و مدارک حسابداری برای امرحسابرسی طبق مفاد این قانون و مقررات مربوط با رعایت اصول و ضوابط و استانداردهای حسابداری.
ب- تعیین درآمد مشمول مالیات براساس مفاد این قانون و مقررات مربوط.
ج- اظهارنظر نسبت به مالیات های تکلیفی که مؤدی به موجب قانون مکلف به کسرو پرداخت آن به سازمان امور مالیاتی بوده است.
د- سایر مواردی که در نمونه گزارش حسابرسی مالیاتی مورد نظر سازمان امور مالیاتی کشور تعیین خواهد شد.
تبصره 1- اداره امورمالیاتی گزارش حسابرسی مالیاتی را بدون رسیدگی قبول و مطابق مقررات برگ تشخیص مالیات صادرمی کند، قبول گزارش حسابرسی مالیاتی موکول به آن است که مؤدی گزارش حسابرسی مالی نسبت به صورت های مالی که طبق استانداردهای حسابرسی توسط همان حسابدار رسمی یا مؤسسه حسابرسی تنظیم شده باشد را ضمیمه گزارش حسابرسی مالیاتی همراه با اظهارنامه مالیاتی یا حداکثر ظرف سه ماه از تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه، تسلیم اداره امورمالیاتی مربوط نموده باشد.
تبصره 2- سازمان امورمالیاتی کشورمی تواند حسابرسی صورت های مالی و تنظیم گزارش مالیاتی اشخاص حقیقی وحقوقی را به حسابداران رسمی یا مؤسسات حسابرسی واگذارنماید. در این صورت، پرداخت حق الزحمه، طبق مقررات مربوط به عهده سازمان امورمالیاتی کشورمی باشد.