تغییرات در سرمایه شرکت شامل موارد ذیل می شود:
الف) افزایش سرمایه شرکت
ب) کاهش اجباری سرمایه شرکت
ج) کاهش اختیاری سرمایه شرکت
تغییر در سرمایه شرکت سهامی، در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده بوده و به دو صورت می تواند باشد: افزایش سرمایه و کاهش سرمایه
انواع افزایش سرمایه
به موجب ماده 157 قانون تجارت ، سرمایه شرکت را می توان از طریق صدور سهام جدید و یا از طریق بالا بردن مبلغ اسمی سهام موجود افزایش داد. همچنین به موجب ماده 158، تادیه مبلغ اسمی سهام جدید به یکی از طرق ذیل امکان پذیر است :
1. پرداخت مبلغ اسمی سهم به نقد
2. تبدیل مطالبات نقدی حال شده اشخاص از شرکت به سهام جدید
3. انتقال سود تقسیم نشده یا اندوخته یا عواید حاصله از اضافه ارزش سهام جدید به سرمایه شرکت
4. تبدیل اوراق قرضه به سهام
تبصره 1- فقط در شرکت سهامی خاص تادیه مبلغ اسمی سهام جدید به غیر نقد نیر مجاز است.
تبصره 2- انتقال اندوخته قانونی به سرمایه ممنوع است.
توضیح:
در ماده 157 و 158 طرق افزایش سرمایه به شرح ذیل می باشد:
1. بالا بردن مبلغ اسمی سهام شرکت ( به شرطی که تعهدات سهامداران را افزایش ندهد ) 2- انتقال سهام جدید و فروش آن به نقد 3- تبدیل مطالبات نقدی حال شده طلبکاران شرکت به سهام جدید 4- افزایش سرمایه از طریق اضافه ارزش ، سود تقسیم نشده و اندوخته اختیاری 5- تبدیل یا تعویض اوراق قرضه به سهام
در شرکت سهامی عام پرداخت افزایش سرمایه باید نقدی باشد اما استثنائاَ قانون گذار پرداخت غیر نقدی را برای شرکت سهامی خاص مجاز دانسته است. ضمناَ انتقال اندوخته قانونی برای افزایش سرمایه و یا تقسیم آن بین سهامداران ممنوع می باشد.
شرایط افزایش سرمایه
افزایش سرمایه با تصویب مجمع عمومی فوق العاده صورت می گیرد. مادام که سرمایه قبلی شرکت تماماَ تادیه نشده است ، افزایش سرمایه تحت هیچ عنوانی مجاز نخواهد بود. مجمع عمومی فوق العاده می تواند به هیات مدیره اجازه دهد که ظرف مدت معینی که نباید از پنج سال تجاوز کند ، سرمایه شرکت را تا میزان مبلغ معینی ، به یکی از طرق مذکور در فوق افزایش دهد. لازم است ذکر شود که به تصریح قانون ، اساسنامه شرکت نمی تواند متضمن اختیار افزایش سرمایه برای هیات مدیره باشد.
هیات مدیره در هر حال ، خواه در اجرای تصمیم مجمع عمومی فوق العاده و خواه با استفاده از اجازه ای که مجمع مذکور به وی داده است ، در هر نوبت پس از عملی ساختن افزایش سرمایه ، مکلف است حداکثر ظرف یک ماه ، مراتب را ضمن اصلاح اساسنامه و قید سرمایه جدید به جای سرمایه ثبت شده ، به مرجع ثبت شرکت ها اعلام کند تا پس از ثبت، جهت اطلاع عموم آگهی شود.
کاهش اجباری سرمایه شرکت
سرمایه شرکت در دو مورد بایستی به طور اجباری کاهش یابد:
1. وفق ماده 34 قانون تجارت: چنانچه سرمایه تعهدی شرکت در مدت مقرر در اساسنامه پرداخت نشود هیات مدیره مکلف است با دعوت از مجمع عمومی فوق العاده نسبت به کاهش سرمایه شرکت تا میزان مبلغ پرداخت شده سرمایه اقدام کند.
2. وفق ماده 141 قانون تجارت اگر در اثر زیان های وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از بین برود هیات مدیره مکلف است با دعوت از مجمع عمومی فوق العاده نسبت به انحلال شرکت یا تقلیل اجباری سرمایه شرکت اقدام نماید.
نکته:
1.چنانچه مجمع عمومی با حد نصاب اکثریت تشکیل شود بایستی تشریفات دعوت وفق اساسنامه و قانون تجارت رعایت شود.
2.پس از اعمال کاهش سرمایه،به هر طریق نباید سرمایه شرکت از حد مقرر در قانون کمتر شود.
- مجمع عمومی فوق العاده شرکت می تواند با پیشنهاد هیات مدیره در مورد کاهش اختیاری سرمایه شرکت اتخاذ تصمیم نماید مشروط به اینکه:
اولاَ: بر اثر کاهش سرمایه به تساوی حقوق صاحبان سهام لطمه ای وارد نشود.
ثانیاَ: سرمایه شرکت از حداقل مقرر در قانون (یک میلیون ریال) کمتر نشود.
- کاهش اختیاری سرمایه از طریق کاهش بهای اسمی سهام به نسبت تساوی و رد مبلغ کاهش یافته در سهم به صاحب آن انجام می گیرد.
- رعایت مواد 190-191-192-193-194-195-196-197 قانون تجارت برای شرکت الزامی است.
بیشتر بخوانید:
- ثبت تغییرات شرکت به چه صورت انجام می شود؟
کارا ثبت ارائه دهنده ی برترین خدمات و مناسب ترین قیمت ها در امور ثبتی.
جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید با کارشناسان مجرب ثبت شرکت کارا تماس حاصل نمایید.