تغییرات در سرمایه شرکت سهامی، عبارت است از افزایش سرمایه اولیه یا کاهش و تقلیل سرمایه موجود به میزان کمتر.
هر وقت هر شرکت سهامی، اقدامی نسبت به هر یک از این دو مورد را ضروری بداند، باید گزارش هیئت مدیره و تایید بازرس شرکت را دریافت کند و برای انجام این پیشنهاد، باید مجمع عمومی فوق العاده را دعوت نمایند و پس از آن که نسبت به هر یک از این دو مورد تصمیم گرفته شد ؛ باید طبق مقررات مزبور و منعکس در مواد 158 تا 198 لایحه قانونی عمل شود.

برخلاف آنچه که در مورد انگیزه افزایش سرمایه مقرر شده است ، ممکن است برآورد شرکا از سرمایه مورد نیاز به هنگام ایجاد شرکت نادرست بوده و بیش از حد نیاز باشد و یا آنکه محدود نمودن فعالیت شرکت موجب رکود بخشی از سرمایه شرکت گردد. در این صورت شرکا تمایل دارند که سرمایه شرکت را تقلیل داده و به این ترتیب بخشی از آورده خود را مسترد داشته و به مصارف دیگری برسانند.

قبل از ادامه توصیه می شود که مقالات زیر را نیز بخوانید:

- اقامتگاه و تابعیت شرکت از نظر قانون ثبت شرکت ها

- برای ثبت تغییرات شرکت از کجا آغاز کنیم ؟

- شرایط و مدارک مورد نیاز جهت ثبت شرکت گازرسانی

• اقسام کاهش سرمایه دو نوع است :

1. کاهش اجباری سرمایه
اگر بر اثر زیان های وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از میان برود باید سرمایه شرکت به طور اجباری کاهش پیدا کند، وگرنه شرکت منحل خواهد شد. ( ماده 141 ل. ا. ق. ت )
2. کاهش اختیاری سرمایه
اگر بدون آن که کاهش سرمایه الزامی گردد، مجمع عمومی فوق العاده رای به کاهش سرمایه دهد، این کاهش را کاهش اختیاری سرمایه گوییم. ( ماده 189 ل. ا. ق. ت )

• روش های کاهش سرمایه شرکت

روش های متنوع افزایش برای کاهش سرمایه دارای کاربرد است :
_ کاهش سرمایه بدون تغییر تعداد شرکا و نسبت سهم هر یک ،
_ کاهش سرمایه بدون تغییر تعداد شرکا اما با تغییر نسبت سهم هر یک
_ کاهش سرمایه توام با حذف بعضی از شرکا.
روش های دیگر کاهش سرمایه که باید آن را کاهش پنهان سرمایه نام نهاد ، خرید سهم شریک توسط خود شرکت است. در این روش حسب ظاهر ، آنچه که رخ می دهد صرفاَ نقل و انتقال تمام یا بخشی از سهم یک شریک به غیر است اما در واقع از آنجا که شرکت به عنوان خریدار سهم ، جزئی از سرمایه شرکت را به فروشنده سهم باز می گرداند ، کاهش سرمایه رخ می دهد.
ماده 189 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مقرر می دارد :
" علاوه بر کاهش اجباری سرمایه مذکور در ماده 141، مجمع عمومی فوق العاده شرکت می تواند به پیشنهاد هیات مدیره در مورد کاهش سرمایه شرکت به طور اختیاری اتخاذ تصمیم کند مشروط بر آن که بر اثر کاهش سرمایه به تساوی حقوق صاحبان سهام لطمه ای وارد نشود و سرمایه شرکت از حداقل مقرر در ماده 5 این قانون کمتر نگردد.
تبصره : کاهش اجباری سرمایه از طریق کاهش تعداد یا مبلغ اسمی سهام صورت می گیرد و کاهش اختیاری سرمایه از طریق کاهش بهای اسمی سهام به نسبت متساوی و رد مبلغ کاهش یافته هر سهم به صاحب آن انجام می گیرد ".
کاهش سرمایه مستلزم تغییر اساسنامه شرکت و در نتیجه مستلزم ثبت است. علیرغم سکوت لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت و قانون تجارت با اطمینان می توان اظهار نظر نمود که ثبت از جمله شرایط تحقق کاهش سرمایه است.
لذا، مرجع ثبت پس از حصول اطمینان از رعایت قواعد راجع به کاهش سرمایه مبادرت به ثبت آن می نماید و پس از آن مدیر یا مدیران شرکت اجازه دارند که سرمایه اضافی شرکت را به شرکا باز پس دهند.
ثبت شرکت کارا
" ارائه دهنده ی خدمات تخصصی ثبت شرکت و ثبت برند "